Soms voelt het alsof wij ons moeten voegen naar wat maatschappelijke systemen dicteren. De systemen lijken meer macht over ons te hebben dan andersom. Mijn uitgangspunt is dat we onszelf niet buiten systemen moeten plaatsen, maar dat wij de systemen zelf zijn en ze ook opnieuw kunnen, mogen en soms moeten herontwerpen.

- Tabo Goudswaard
Tijdens de boekenclub van Tabo Goudswaard. Foto door Lisanne Lentink

Wat is autonoom makerschap?

Autonoom makerschap is een werkhouding waarbij je je persoonlijke waarden, fascinaties en drijfveren toelaat in het maakproces. Voor succesvolle verandering is naast kennis van het hoofd ook kennis van het hart nodig. En naast verbeeldingskracht is er ook overtuigingskracht nodig.

Hoe jij autonoom makerschap in kan zetten is een persoonlijke zoektocht, al kunnen de juiste publicaties en tools je de juiste kant op helpen.

In het begin van 2024 organiseerde PONT een boekenclub onder leiding van Tabo Goudswaard. Daarin werd het autonoom makerschap vanuit verschillende boeken en publicaties werd verkend. De deelnemers van de boekenclub reflecteerden samen op deze publicaties. Hun inzichten kunnen jou helpen in te schatten welke publicaties en boeken jou verder kunnen helpen.

Tijdens de boekenclub over autonoom makerschap. Foto door Lisanne Lentink

Boeken en

Documentaire ‘White Cube’ - Renzo Martens.

White Cube documenteert een onorthodox plan van kunstenaar Renzo Martens om de lokale economie aan te zwengelen. Het vertolkt een poging om de welvaartstroom om te draaien en de privileges die verbonden zijn met de kunstwereld in te zetten voor echte verandering.

“De discussies rondom dit werk hebben mij aan het denken gezet over de neiging om snel te oordelen over de boodschapper in plaats van te richten op de boodschap. Het gesprek over de diepere lagen van het werk kan daardoor beter aan de orde komen.”

Frame Innovation van Kees Dorst

Dorst omschrijft een innovatie-gerichte werkwijze voor het oplossen van problemen in organisaties: Frame Creation. Het systeem gebruikt Design Thinking om nieuwe perspectieven op het probleem te genereren, in plaats van slechts naar antwoorden te zoeken in oplossingen.

“Als je aan een verandering wilt werken die blijvend is, kan reframing helpen om je perspectief te verschuiven. Zo bekijk je het probleem vanuit een nieuwe invalshoek en kom je tot oplossingen die je anders nooit had bedacht.”

Designing with-in Public Organizations van André Schaminée

Dit boek laat zien hoe de praktijk van ontwerpers en publieke organisaties op alle niveaus, van werkvloer tot directie, met elkaar verbonden kunnen worden. Het helpt bij het creëren van een context voor een effectief design thinking proces, waardoor verschillen tussen disciplines optimaal worden benut.

“De kennis uit dit boek sluit naadloos aan op de uitdagingen in mijn werk. Het heeft mij geholpen om onderbuikgevoelens en observaties theoretisch te onderbouwen, waardoor ik ze beter kan bespreken met collega’s.”

Website Learning To Love You More van Miranda July & Harrell Fletcher

LearningToLoveYouMore.com was een kunstproject en website van Miranda July en Harrell Fletcher, waar deelnemers wereldwijd opdrachten uitvoerden en hun resultaten deelden. Deze opdrachten, variërend van persoonlijke verhalen tot creatieve expressies zoals fotografie en schrijven, vormden samen een collectief kunstwerk en een wereldwijd archief van menselijke ervaringen. De uitdagingen van het project stimuleerden creativiteit, ander gedrag, en een nieuwe kijk op de omgeving

uitdagingen om zelf mee aan de slag te gaan

Ter voorbereiding op de laatste boekenclub bijeenkomst over autonoom makerschap werden de deelnemers gevraagd zelf een uitdaging mee te nemen en deze tijdens de bijeenkomst uit te voeren. De uitdagingen zijn gebaseerd op het concept van LearningToLoveYouMore.com. We hebben een aantal van de uitdagingen vastgelegd, zodat je deze zelf kan gebruiken wanneer je op zoek bent naar ruimte voor experiment, leren of een iteratie.